De protestantse ethiek en de geest van het kapitalisme

In het begin van de twintigste eeuw schreef Max Weber een reeks studies die hij later bundelde als De protestantse ethiek en de geest van het kapitalisme. Ze zouden het denken over de vrijemarkteconomie die aan onze cultuur ten grondslag ligt, drastisch veranderen.

Weber nuanceert hier zijn befaamde these van de ‘onttovering van de wereld’, daarmee doelend op het onstuitbare proces van secularisering, waarin de godsdienst langzamerhand minder centraal komt te staan in de maatschappij. Zonder die these terug te nemen, analyseert hij hoe ook religieuze stromingen in de moderne tijd hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van de vrije markt: zoals diverse protestantse stromingen in Europa en Amerika, met hun ethiek van hard en succesvol werken. In naam van God geld verdienen, winst maken en woekeren met de economische waarde van materiële producten: zo is de protestant de voorbode van de bourgeois en de ondernemer. Een schokkende en fascinerende stelling, die economen, sociologen, historici en filosofen steeds opnieuw is blijven uitdagen. 

De protestantse ethiek en de geest van het kapitalisme is een klassieker met een grote actuele betekenis, juist in onze tijd waarin de religie terugkeert op de publieke agenda, en de vanzelfsprekendheden van het kapitalisme steeds meer ter discussie staan.