Deleuze compendium

'Bij leven was Deleuze een filosoof van een uitzonderlijk kaliber, maar helaas maakte hij het zijn lezers in zijn geschriften niet echt makkelijk. Toch inspireerde zijn ideeëngoed architecten, bestuurskundigen, kunstenaars en cineasten. Het staat bijzonder chique als je met Deleuze kunt uitpakken, maar het is wel werken. Goed dus dat er nu het Deleuze compendium is. Daarin buigen 21 Nederlandse en Vlaamse Deleuze-kenners zich over het oeuvre van de meester en dat levert evenveel verhelderende essays op, vanuit een brede waaier aan invalshoeken.' De Standaard, 15 maart 2009

'Critici noemen hem een onleesbare postmoderne, luchtfietser, adepten van Gilles Deleuze (1925-1995) vinden hem de belangrijkste filosoof van onze tijd. Collega-beroemdheid, vriend en bewonderaar Michel Foucault (1926-1984) voorspelde ooit dat de 21ste eeuw deleuziaans zou zij zijn. Zeker is dat de naam Deleuze tegenwoordig verrassend vaak terugkomt in studies over de globalisering, en dat diverse soorten kunstenaars en architecten hem een bron van inspiratie noemen. In Deleuze Compendium, het eerste grote werk over de filosoof in het Nederlands, belichten Nederlandse en Belgische kenners de vele kanten van het oeuvre van de man die zichzelf het liefste betitelde als een empirist en een vitalist. Zijn monografieën over Hume, Bergson en Nietzsche komen hier aan bod, als ook zijn grote werken Différence et répétition en Logique du sens.' De Volkskrant, 27 maart 2009

'Gezien de moeilijkheidsgraad van het werk van Deleuze, is een grondig naslagwerk geen overbodige luxe. Daarom mogen we ons gelukkig prijzen met het Deleuze compendium. De redacteuren hebben gekozen voor een veelzijdige opzet, waardoor iedere geïnteresseerde lezer wel iets van zijn of haar gading vinden kan. Al is er wel niveauverschil tussen de bijdragen, over de gehele breedte genomen getuigen de essays van grondige kennis van het werk van Deleuze en zijn deze goed en toegankelijk geschreven. Tegen deze achtergrond is het veilig te concluderen dat de vele auteurs van het Deleuze compendium een gedegen academische prestatie hebben neergezet en veel lijnen uit Deleuzes denken, weten zichtbaar te maken. Na de lof voor dit niet alleen inhoudelijk interessante, maar ook nog eens prachtig uitgegeven boek, rest er nog één vraag: Hoe zou Deleuze zichzelf gelezen hebben?' Gert-Jan van der Heijden in: 8Weekly, 14 mei 2009

'Aan de samenstelling van het boek moet veel overleg voorafgegaan zijn, want hoe stel je een disparaat oeuvre als dat van Deleuze voor? Een compendium is een geschikt antwoord op die vraag, omdat de hoofdstukken daardoor niet al te lang uitvallen en bijgevolg verschillende facetten onder de aandacht kunnen worden gebracht. De bijdragen zijn evenmin beknopt te noemen en dus diepgaander dan encyclopedische lemmata of de aantekeningen die men in een verklarend woordenboek aantreft. Het boek is ook geen contextualiserend werk dat Deleuzes denken relateert aan dat van zijn tijdgenoten of diep ingaat op de historische en biografische omstandigheden waarin het plaatsvond. Het is, ten slotte, ook geen inleiding die de lezer van punt a naar b begeleidt; daarvoor zijn de hoofdstukken te zelfstandig en laat het boek te openlijk een grasduinende, niet-lineaire lectuur toe. Een compendium dus, een ‘samenvattend overzicht’ (Van Dale), het eerste in het Nederlands dat de vergelijking met gelijkaardige internationale boekwerken moeiteloos en zelfs met glans doorstaat. De meer dan twintig bijdragen, van voornamelijk Vlaamse en Nederlandse filosofen, tellen samen een stevige vierhonderd pagina’s en stuk voor stuk getuigen ze van het soort academische ernst – voetnoten- en verwijzingenapparaat, zorgvuldige uiteenzetting, enzovoorts – die de lezer een weldaad bewijst.' Domeniek Hoens in: De leeswolf, nr. 5 / juni 2009

'Gilles Deleuze is een eminent belangrijke filosoof, maar in ons taalgebied was er tot nu toe nauwelijks iets voorhanden. We moesten het tot op heden doen met de vertaling van twee niet al te belangrijke werken. En nu ligt er dan een dik boek waarin bekende en minder bekende denkers uit de Lage Landen hun licht laten schijnen op bepaalde aspecten van het werk van Deleuze. Dit boek dient dus een hiaat op te vullen en laten we maar meteen vooropstellen dat degenen die meegewerkt hebben aan de totstandkoming van dit boek er wonderwel in zijn geslaagd een bepaald kennisdomein open te leggen voor de geïnteresseerde leek of noviet. Als er ooit nog eens onderwijs over Deleuze op Nederlandse universiteiten wordt gegeven, dan zal dit compendium onmisbaar blijken te zijn.' René Ten Bos in: Krisis. Tijdschrift voor actuele filosofie, nr. 2, 2009

'Ik raad je aan het Deleuze compendium te lezen. Ook omdat in de Deleuze-mode naar mijn idee te vaak en maar half begrepen met zijn begrippen is gekoketteerd, met zijn suggestie om te surfen op concepten als rechtvaardiging. Als een van de belangrijkste moderne denkers verdient hij serieuze lezing. Het compendium biedt nu een goed, samenhangend en – over het algemeen – helder geschreven overzicht van het oeuvre. In totaal 21 Nederlandse en Belgische Deleuzekenners – onder wie Richard de Brabander, Leen de Bolle, Patricia Pisters, Henk Oosterling en de redacteuren Ed Romein, Marc Schuilenburg en Sjoerd van Tuinen – wijden een hoofdstuk aan een thema of periode in Deleuzes werk. Ook in dit boek kun je beginnen waar je wilt en de route nemen die je bevalt, daarbij geholpen doordat cruciale begrippen of concepten uit Deleuzes werk in de kantlijn staan, zodat je snel wordt doorverwezen naar een ander hoofdstuk. En dat is geheel in lijn met Deleuzes suggestie voor het denken.' Robert Muis in: Gonzo (circus), nr. 93, 2009

'Weinig boeken die bij lezing zoveel herinneringen bij me loswoelen als dit werk. Nee, geen dichtbundel of roman die me zo acuut terugvoerde naar mijn verleden. Het gaat om dit boek, met de prozaïsche titel Deleuze compendium, over het denken van de Franse filosoof Gilles Deleuze (1925-1995). (…) Wauw. Als het nu nog opschrijf, ben ik er nog steeds van onder de indruk. Maar ook niet te veel, omdat ik inmiddels grote bezwaren heb tegen dit ‘differentie-denken’. Om het cru te stellen: Ja, de eenentwintigste eeuw dreigt Deleuziaans te worden, zoals Foucault voorspelde, maar daar zou niemand om moeten juichen. Het is eerder een politiek doodvonnis. (…) En dat brengt me tot de grote makke van dit Deleuze compendium: nergens wordt de balans opgemaakt waartoe dit differentiële denken in de praktijk zou leiden. Dat is niet een omissie, dat is een misdaad, want juist Deleuze, de revolutionair, die zichzelf als pragmatist en vitalist omschreef, zou met zijn neus op de stront moeten worden gedrukt, die hij politiek-filosofisch gezien heeft voortgebracht.' Stephan Sanders in: De Volkskrant, 14 augustus 2009

'Hoewel de filosofie van Gilles Deleuze reeds lange tijd invloedrijk is, niet alleen in filosofische maar ook in wetenschappelijke, artistieke en politieke kringen, ontbrak het in het Nederlandse taalgebied aan een gedegen overzicht van zijn werk. Met het verschijnen van het Deleuze compendium is deze nood in elk geval ingelost. Zoals de appellerende, dandyeske blik van Deleuze op de cover doet vermoeden, laat ook zijn eigenzinnig denken slechts weinigen onberoerd. (…) In het compendium worden we meegenomen door een wervelend deleuziaans landschap van differente virtualiteit, rizomatische immanentievlakken en nomadische verlangenstromen. Het is een filosofie die doet reizen, met bedreven gidsen als Isabelle Stengers, Henk Oosterling en Rudi Laermans, om maar die te noemen. (…) Het compendium slaagt er wonderwel in om hier en daar puzzelstukken mee te geven die geïntrigeerd en bijtijds zelfs hongerig doen verder lezen. Ook de noodgedwongen herhalingen die het boek doorkruisen werken allerminst storend; zij rizomeren veeleer doorheen de lezing van het boek waardoor men sterker ge(k)noopt wordt tot een affectieve band met het differentiërende deleuziaanse procesdenken.' Kathleen Vandeputte in: Open. Cahier voor kunst en het publiek domein, nr. 18, 2009